สื่อประสม (Multi Media)

สื่อประสม  (Multi Media)

                สื่อประสม  หมายถึง การนำเอาสื่อหลาย ๆ ประเภทมาใช้ร่วมกันทั้งวัสดุ อุปกรณ์ และวิธีการเพื่อให้เกิดประสิทธิภาพและประสิทธิผลสูงสุดในการเรียนการสอน ในการเสนอข้อมูลทั้งตัวอักษร ภาพกราฟิก ภาพถ่าย ภาพเคลื่อนไหวแบบวีดิทัศน์ และเสียง 
สื่อประสม นักเทคโนโลยีการศึกษาแบ่งสื่อประสมออกเป็น 2 กลุ่ม  คือ
              • สื่อประสม (Multimedia 1)  เป็นสื่อประสมที่ใช้โดยการนำสื่อหลายประเภทมาใช้ร่วมกันในการเรียนการสอน เช่น นำวีดิทัศน์มาสอนประกอบการบรรยายของผู้สอนโดยมีสื่อสิ่งพิมพ์ประกอบด้วย หรือการใช้ชุดการเรียนหรือชุดการสอน การใช้สื่อประสมประเภทนี้ผู้เรียนและสื่อจะไม่มีปฏิสัมพันธ์โต้ตอบกัน และจะมีลักษณะเป็น “สื่อหลายแบบ”
               • สื่อประสม (Multimedia 2)  เป็นสื่อประสมที่ใช้คอมพิวเตอร์เป็นฐานในการเสนอสารสนเทศหรือการผลิตเพื่อเสนอข้อมูลประเภทต่าง ๆ เชนภาพนิ่ง ภาพเคลื่อนไหว ตัวอักษรและเสียงในลักษณะของสื่อหลายมิติ โดยที่ผู้ใช้มีการโต้ตอบกับสื่อโดยตรง

ประเภทของสื่อประสม

อาจจำแนกตามจุดมุ่งหมายและลักษณะการใช้ได้ดังนี้

1. จำแนกตามจุดมุ่งหมาย แบ่งเป็น 2 ประเภทคือ
                              1.1 ใช้เพื่อจุดมุ่งหมายหลายอย่าง สื่อประสมประเภทนี้มักอยู่ในรูปของสื่อหลายชิ้นมาอยู่ร่วมกัน แล้วใช้สอนได้หลายเรื่องเรียกว่า "ชุดอุปกรณ์" (Kit) เช่น ชุดอุปกรณ์วิทยาศาสตร์ ใช้สอนการแยกน้ำด้วยกระแสไฟฟ้าก็ได้ สอนการผสมสารเคมีบางอย่างเพื่อพิสูจน์สมการเคมีก็ได้         

                              1.2 ใช้เพื่อจุดมุ่งหมายเฉพาะอย่างประเภทนี้มักจะอยู่ในรูปสื่อหลายชนิดมารวมกันแต่สอนได้เพียงเรื่องเดียว เรียกว่า "ชุดการสอน"  (Learning package)

2. จำแนกตามลักษณะของสื่อและลักษณะการใช้ แบ่งเป็น 2 ประเภท คือ
                               2.1 การสอนโดยใช้สื่อประสม เป็นการสอนที่ใช้สื่อหลายอย่าง ทั้งสื่อที่เป็นวัสดุอุปกรณ์และวิธีการ        

                                2.2 การเสนอสื่อประสม (Multi-media presentation) เป็นการเสนอสื่อประเภทฉาย เช่นสไลด์ ภาพยนตร์ควบคู่กับสื่อเสียง

การนำสื่อประสมมาใช้ในการศึกษา
                สื่อประสมมีประโยชน์ในด้านการศึกษาหลาย ๆ ประการ เช่น  เป็นการดึงดูดความสนใจ ของผู้เรียน   เป็นการให้สารสนเทศที่หลากหลาย  สนับสนุนการจัดการเรียนการสอนแบบรายบุคคลได้เป็นอย่างดี  ที่สำคัญช่วยให้ผู้เรียนสามารถตรวจสอบยั้อนหลังและแก้ไขจุดอ่อนในการเรียนได้   ซึ่งเราสามารถใช้สื่อประสมเพื่อการศึกษาได้ในลักษณะต่าง ๆ เช่น

                 1. เป็นเกมเพื่อการศึกษา  คือ การใช้เกมในลักษณะของสื่อประสมซึ่งจะเป็นสิ่งที่ดึงดูด
ความสนใจของผู้เรียนได้เป็นอย่างดีนอกเหนือไปจากความสนุกสนานจากการเล่นเกมตามปกติ
เกมต่าง ๆ จะมีการสอดแทรกความรู้ด้านต่าง ๆ เช่น คำศัพท์ ความหมายของวัตถุ แผนที่ทางภูมิศาสตร์  การฝึกทักษะด้านความเร็วในการคิดคำนวณ ฯลฯ   เกมเพื่อการศึกษาเกมหนึ่งที่ได้รับความนิยมเป็นอย่างมากเพื่อให้ความรู้ด้านภูมิศาสตร์และฝึกทักษะด้านการค้นหาได้แก่ เกม ชื่อ  Where in the World is Carmen Sandiago  เป็นต้น

               2. การสอนและการทบทวน  คือ การใช้สื่อประสมเพื่อการสอนและทบทวนซึ่งมีด้วยการหลายรูปแบบ เช่น การฝึกสะกดคำ การคิดคำนวณ และการเรียนภาษา ผู้เรียนจะมีโอกาสเรียนรู้จากการสอนในเนื้อหา และฝึกปฏิบัติเพื่อทบทวนไปด้วยในตัว จนกว่าจะเรียนเนื้อหาในแต่ละตอนได้เป็นอย่างดีแล้วจึงเริ่มในบทใหม่ตามหลักของการสอนใช้คอมพิวเตอร์ช่วย  เช่น การเรียนภาษาต่างๆ

               3. สารสนเทศอ้างอิง   คือ  สื่อประสมที่ใช้สำหรับสารสนเทศอ้างอิงเพื่อการศึกษามักจะบรรจุอยู่ในแผ่นซีดี – รอม เนื่องจากสามารถบรรจุข้อมูลได้เป็นจำนวนมาก โดยจะเป็นลักษณะเนื้อหานานาประเภทอาทิเช่น สารนุกรม  พจนานุกรม แผนที่โลก ปฏิทินประจำปี สารทางการแพทย์ ประวัติศาสตร์ ฯลฯ

ประโยชน์ของสื่อประสม

สื่อประสมที่ผ่านการทดสอบและปรับปรุงแล้ว จะให้คุณค่าที่น่าเชื่อได้หลายประการ ดังนี้

            1. ผู้เรียนมีโอกาสศึกษาตามความสามารถและความสนใจจากสื่อหลายประเภท และได้รับประสบการณ์ที่มีคุณค่า

            2. ช่วยลดเวลาการเรียนและการสอนทั้งผู้เรียนและผู้สอน แต่ประสิทธิภาพการเรียนไม่ลดลง
            3. ช่วยเพิ่มพูนกระบวนการเรียนเพื่อรอบรู้และลดปัญหาการสอบตก

            4. ช่วยในการประเมินผลการสอนและการปรับปรุงการสอน

ข้อจำกัดในการใช้สื่อประสมเพื่อการศึกษา

1. ค่าใช้จ่าย สื่อประสมเพื่อการศึกษาเป็นสื่อที่มีราคาแพง

2. พื้นฐานทางเศรษฐกิจและสังคมของประเทศ สืบเนื่องมาจากการพัฒนา และใช้สื่อประสมเพื่อการศึกษาที่มีปัญหาด้านค่าใช้จ่ายที่สูง

3. การเรียนรู้ สื่อประสมเพื่อการศึกษานี้เป็นสื่อประเภทอิเลคทรอนิกส์ ซึ่งเป็นการหาความรู้ผ่านประสบการณ์เทียม ไม่ใช่จากการลงมือทำเอง สัมผัสและแก้ปัญหาต่างๆ ตามสภาพความความเป็นจริง

4. พัฒนาการของพฤติกรรมและอารมณ์ส่วนบุคคล สื่อประสมเพื่อการศึกษาเป็นสื่อชนิดโต้ตอบได้ โดยผ่านการใช้เมาส์หรือแป้นพิมพ์ ก็จะเกิดการเปลี่ยนแปลงขึ้นบนจอทันที

5. ข้อมูลและเนื้อหาที่ต้องควบคุม เนื่องจากสื่อประสมในปัจจุบันนี้ ไม่ว่าจะอยู่บนแผ่นซีดีรอมหรือบนอินเทอร์เน็ต ต่างก็มีส่วนเกี่ยวข้องกับธุรกิจอย่างมาก เช่น ธุรกิจข่าวสาร ธุรกิจบันเทิงต่างๆ

6. พัฒนาการของพฤติกรรมทางสังคม ในขณะที่มีแนวโน้มการใช้สื่อประสมเพื่อการศึกษาซึ่งเป็นสื่ออิเล็กทรอนิกส์อย่างกว้างขวางในระบบการศึกษาของนานาประเทศ

7. เอกลักษณ์และวัฒนธรรมไทย ปัจจุบันนี้ ประเทศไทยเผชิญกับปัญหาที่สำคัญคือ ยังไม่สามารถผลิตสื่อใช้เองได้ในประเทศไทย แต่ต้องนำเข้าจากต่างประเทศ นอกจากนี้ สื่อประสมบนอินเทอร์เน็ตก็เป็นภาษาอังกฤษแทบทั้งหมด ปัญหานี้ทำให้เกิดว่า คนไทยจะเรียนรู้จากสื่อที่ผลิตโดยต่างประเทศนี้ ย่อมไม่ใช่ความรู้ที่เกี่ยวกับประเทศไทย หรือความรู้ที่ได้จากมุมมองของคนไทยและวัฒนธรรมไทย

แหล่งอ้างอิง  -   www.find-docs.com